Starzenie się ludności w Europie

Ludność w UE starzeje się od dziesięcioleci. Tendencja ta w przyszłości będzie się utrzymywać i wzmacniać. Poniższy wykres pokazuje, że w ostatnich dziesięcioleciach

Wiek, który dzieli populację na dwie równe grupy po względem liczby osób; oznacza, że połowa osób w danej grupie jest młodsza a połowa starsza od danej mediany wieku. (Źródło)

znacząco wzrosła, i przewiduje się, że tendencja ta się utrzyma.

 

Wiek, który dzieli populację na dwie równe grupy po względem liczby osób; oznacza, że połowa osób w danej grupie jest młodsza a połowa starsza od danej mediany wieku. (Źródło)

: średnia UE pomiędzy 1960 a 2060

Starzenie się ludności idzie w parze ze starzeniem się pracowników. Liczba młodych ludzi wchodzących na rynek pracy spada, a wśród pracowników rośnie udział osób starszych (w wieku 55-64 lat).

 Struktura wieku populacji aktywnej zawodowo (1960-2060)

Główne wyzwania

Opisane powyżej zmiany demograficzne niosą za sobą poważne wyzwania dla przedsiębiorstw. Wyzwania te dotyczą:

• przyciągania młodych pracowników z kurczącego się rynku pracy
• zatrzymania starszych, doświadczonych pracowników, których na rynku pracy jest coraz więcej
• dostosowania miejsc pracy w celu utrzymania produktywności 
• utrzymanie i podnoszenie poziomu wiedzy ogólnej oraz umiejętności pracowników

Korzyści płynące z zatrudniania pracowników zróżnicowanych pod względem wieku

Zatrudnianie pracowników w różnym wieku niesie za sobą wyzwania, ale także korzyści dla miejsca pracy, na przykład:

• gdy w firmie zatrudnieni są pracownicy w różnym wieku, łatwiej o zrozumienie dla rozmaitych wymagań i potrzeb klientów, co ma, z kolei, pozytywny wpływ na wyniki przedsiębiorstwa 
• pracownicy zróżnicowani pod względem wieku i płci  w przynoszą do miejsca pracy różnorodne perspektywy i talenty
• różnorodność sprzyja kreatywności i innowacyjności, ułatwia rozwiązywanie problemów i daje więcej możliwości dzielenia się wiedzą pomiędzy pokoleniami
• przedsiębiorstwa zatrudniające pracowników w różnym wieku są w stanie reagować na szybko zmieniające się okoliczności, ponieważ w pełni wykorzystują potencjał posiadanych zasobów ludzkich
• ludzie zatrudnieni w środowisku zróżnicowanym pod względem wieku lepiej odnajdują się w nowych rolach i zadaniach

Obecność pracowników w różnym wieku w danym zakładzie pracy niesie ze sobą wiele korzyści. Na poziomie przedsiębiorstwa są one tym bardziej odczuwalne, im bardziej aktywne i świadome jest

Zarządzanie wiekiem to jeden z wymiarów zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwach. Koncentruje się ono na procesie starzenia się siły roboczej,  a ogólniej, na zarządzaniu tym procesem poprzez politykę publiczną lub zbiorowe układy pracy (źródło).

Najważniejsze zasady zarządzania wiekiem obejmują

• koncentrowanie się na prewencji a nie reaktywnym rozwiązywaniu problemów
• skupienie się na całej długości życia zawodowego wszystkich grup wiekowych, nie tylko starszych pracowników
• holistyczne podejście obejmujące wszystkie wymiary, co sprzyja skutecznemu zarządzaniu wiekiem 

(Źródło)

w danym miejscu pracy. Zarządzanie wiekiem wymaga zrozumienia tego, czym jest starzenie się, jakie są konsekwencje tego procesu oraz jakie są motywacje i oczekiwania pracowników w różnych grupach wiekowych. Stosowne wyjaśnienia znajdują się poniżej.

Zarządzanie  osobami w różnym wieku w jednym miejscu pracy

Wielopokoleniowe miejsca pracy obserwuje się dzisiaj częściej niż kiedykolwiek, a samych pracowników w różnym wieku zatrudnia się na niespotykaną wcześniej skalę. Każde pokolenie ma własne doświadczenia, perspektywę, wartości, pomysły, potrzeby i oczekiwania. Badacze zachowania ludzkiego twierdzą, że grupy ludzi w określonym wieku mają pewne cechy wspólne, które wynikają z ich wcześniejszych doświadczeń. 

Świadomość różnic występujących pomiędzy pokoleniami, a także lepsze zrozumienie procesu starzenia się i związanych z nim zmian, pomaga menadżerom w pełni wykorzystać potencjał wszystkich pokoleń.

Zarówno potrzeby, jak i motywacje pracowników, niezależnie od ich wieku, rzutują na wiele kwestii związanych z zarządzaniem zasobami ludzkimi, np.:

• szeroko pojęte warunki pracy
• zainteresowanie dodatkowymi szkoleniami i rozwojem zawodowym
• system wynagrodzeń
• zastępowalność stanowisk pracy

Starzenie się siły roboczej i związane z tym zmiany mogą wymagać rewizji, stosowanej w przedsiębiorstwie, polityki, dotyczącej zarządzania wiekiem.  Zarządzanie zasobami ludzkimi z uwzględnieniem kwestii związanych z  wiekiem pracowników zwiększa prawdopodobieństwo odniesienia  maksymalnych korzyści, jakie daje różnorodność w miejscu pracy. Dlatego też rola specjalistów ds. kadrowych zarówno na etapie tworzenia, jak i  wdrażania odpowiednich strategii jest kluczowa

Więcej na temat zarządzania miejscami pracy zatrudniającymi pracowników w różnym wieku (temat 2)

Co powinniśmy wiedzieć o starzeniu się? (kolejny rozdział)