Προσλήψεις

Καλή πρακτική διαχείρισης της ηλικίας στις προσλήψεις σημαίνει διασφάλιση ότι οι μεγάλης ηλικίας εργαζόμενοι έχουν ίσες ευκαιριίες  πρόσβασης στις διαθέσιμες θέσεις εργασίας και ότι οι πιθανοί υποψήφιοι δεν υφίστανται, άμεσα ή έμμεσα, διακρίσεις. Με τη συμπερίληψη της ηλικιακής ποικιλομορφίας στη στρατηγική προσλήψεων, οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τις ευκαιρίες να επιλέξουν άτομα με συγκεκριμένες ικανότητες, εμπειρία και προοπτικές από διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Εάν το εργατικό δυναμικό διακρίνεται από μια ισορροπία ως προς τον αριθμό των εργαζομένων της μικρότερης και μεγαλύτερης ηλικίας (καθώς και ως προς το φύλο και την εθνική καταγωγή τους), μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα στο ταχέως μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον και στην αύξηση του ανταγωνισμού. 

Η ηλικιακή ποικιλομορφία στις προσλήψεις έχει τα ακόλουθα πλεονεκτήματα:

•  Πρόσβαση σε μια μεγαλύτερη δεξαμενή ατόμων με συγκεκριμένες ικανότητες: Εφαρμόζοντας διαδικασίες προσλήψεων και επιλογής προσωπικού που βασίζονται σε αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια, οι επιχειρήσεις και οργανισμοί μπορούν να αξιοποιήσουν ένα ευρύτερο φάσμα υποψηφίων.
• Αυξημένη προσαρμοστικότητα: Στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη αγορά, οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί με εργατικό δυναμικό που χαρακτηρίζεται από ποικιλομορφία θα έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα να χειρίζονται τις επιχειρηματικές προκλήσεις και τις μεταβαλλόμενες οικονομικές συνθήκες.
• Ανταλλαγή γνώσεων: Η αλληλεπίδραση μεταξύ ανθρώπων διαφορετικών γενεών, επαγγελματικών ικανοτήτων και εμπειριών διευκολύνει την ανταλλαγή γνώσεων, καινοτομιών και κινήτρων.
• Βελτίωση της προσαρμοστικότητας σε μια ποικιλόμορφη πελατειακή βάση: ιδιαίτερα σε σχέση με τις ανάγκες του γηράσκοντος πληθυσμού. 

Εξέλιξη της επαγγελματικής σταδιοδρομίας:

Καλή πρακτική στην επαγγελματική εξέλιξη σημαίνει παροχή στους εργαζόμενους όλων των ηλικιών, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλης ηλικίας εργαζομένων, ευκαιριών για επαγγελματική εξέλιξη (όχι μόνο στο επίπεδο της ιεραρχίας). Η εξέλιξη της επαγγελματικής σταδιοδρομίας συνδέεται άμεσα με την επαγγελματική εξέλιξη, την επιμόρφωση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων και, στην καλύτερη περίπτωση, η επιμόρφωση και η ανάπτυξη δεξιοτήτων ενσωματώνονται στον σχεδιασμό της επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την επιμόρφωση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων διατίθενται εδώ (επόμενη ενότητα).

Η εξέλιξη και ο προγραμματισμός της επαγγελματικής σταδιοδρομίας έχουν ιδιαίτερη σημασία για τις θέσεις εργασίας που συνεπάγονται έντονο σωματικό ή ψυχικό φόρτο και όπου οι εργαζόμενοι μπορεί να μην είναι σε θέση να συνεχίσουν να εργάζονται μέχρι την ηλικία συνταξιοδότησης. Βασικό στοιχείο για την εξέλιξη της επαγγελματικής σταδιοδρομίας κάθε εργαζόμενου είναι να εκτελεί καθήκοντα για τα οποία χρησιμοποιεί την εμπειρία και τις γνώσεις του. 

Παραδείγματα τρόπων με τους οποίους οι επιχειρήσεις και οργανισμοί μπορούν να προωθήσουν την εξέλιξη της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των μεγάλης ηλικίας εργαζομένων είναι τα εξής: 

• Ανάπτυξη συγκεκριμένων πολιτικών και πρακτικών που προάγουν την εξέλιξη της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των μεγάλης ηλικίας εργαζομένων. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε προαγωγή, ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει στη μετακίνηση προς μια άλλη, πιο κατάλληλη θέση εργασίας (ανακατανομή προσωπικού). Και οι δύο περιπτώσεις μπορεί να είναι σημαντικές για την παραμονή στην εργασία των μεγάλης ηλικίας εργαζομένων, την ενίσχυση της παρακίνησής τους και τη βελτίωση  των επιδόσεών τους.
• Παροχή ευκαιριών για τη διεξαγωγή συζητήσεων με θέμα τις πιθανότητες και τους στόχους επαγγελματικής σταδιοδρομίας και την παρακίνηση των μεγάλης ηλικίας εργαζομένων να κάνουν σχέδια για αλλαγή της επαγγελματικής σταδιοδρομίας τους. Ο συγκερασμός των παραπάνω με την επιμόρφωση για τη βελτίωση των σχετικών δεξιοτήτων μπορεί να βοηθήσει να καλυφθούν οι ελλείψεις δεξιοτήτων, συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση των εργαζομένων ως αξιόλογων μονάδων του εργατικού δυναμικού.

Εναλλαγή στην εργασία και ανακατανομή προσωπικού

Η εναλλαγή στην εργασία είναι μια τεχνική σχεδιασμού της εργασίας που επιτρέπει στους εργαζόμενους να μετακινούνται μεταξύ δύο ή περισσοτέρων θέσεων εργασίας κατά προγραμματισμένο τρόπο και ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Εφόσον είναι καλά προγραμματισμένη, η εναλλαγή στην εργασία είναι επωφελής τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς.

Μεταξύ των στόχων ή/και των ωφελειών της εναλλαγής στην εργασία περιλαμβάνονται τα εξής:

• έκθεση των εργαζομένων σε διαφορετικές εμπειρίες και μια ευρύτερη ποικιλία δεξιοτήτων για την ενίσχυση της ικανοποίησής τους από την εργασία, την ενίσχυση της παρακίνησής τους, καθώς και τη βελτίωση της παραγωγικότητας,
• ανάπτυξη διαφορετικών δεξιοτήτων και αρμοδιοτήτων για την επιμόρφωση των εργαζομένων σε πολλαπλά πεδία και την ενίσχυση της απασχολησιμότητάς τους,
• διευκόλυνση του προγραμματισμού της διαδοχής,
• μείωση του φόρτου εργασίας και ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των αγχωτικών, μονότονων ή επαναλαμβανόμενων εργασιακών καθηκόντων και
• μείωση της σωματικής καταπόνησης, της πίεσης και της κόπωσης σε ένα συγκεκριμένο σύνολο μυών και τενόντων και, κατά συνέπεια, περιορισμός των περιστατικών μυοσκελετικών διαταραχών και της σοβαρότητάς τους.

Η εναλλαγή στην εργασία από μόνη της δεν εξαλείφει τους παράγοντες κινδύνου που υπάρχουν στους χώρους εργασίας, αλλά απλώς διανέμει πιο ομοιόμορφα, σε μια μεγαλύτερη ομάδα ανθρώπων, την έκθεση σε αυτούς. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι παράγοντες/πηγές κινδύνου (Εγκύκλιος 130297/1996: Εφαρμογή π.δ. 17/1996 - Παράρτημα για την εκτίμηση κινδύνου) και οι σχετικοί κίνδυνοι που επισημαίνονται κατά τη διαδικασία εκτίμησης των κινδύνων πρέπει από τα αρχικά στάδια να εξαλείφονται ή να ελαχιστοποιούνται. 

Τα ακόλουθα στοιχεία θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την ανάπτυξη ενός προγράμματος εναλλαγής στην εργασία και ανακατανομής του προσωπικού:

• σύνδεση της εναλλαγής στην εργασία και της ανακατανομής του προσωπικού με τη διαχείριση της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία,
• ενσωμάτωση της εναλλαγής στην εργασία στην επιμόρφωση και την εξέλιξη της επαγγελματικής σταδιοδρομίας,
• εμπλοκή των εργαζομένων στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη των προγραμμάτων εναλλαγής στην εργασία και
• παροχή επιμόρφωσης, όταν χρειάζεται.