Starzenie się ludności w Europie

Ludność w UE starzeje się od dziesięcioleci. Tendencja ta w przyszłości będzie się utrzymywać i wzmacniać. Poniższy wykres pokazuje, że w ostatnich dziesięcioleciach

Wiek, który dzieli populację na dwie równe grupy po względem liczby osób; oznacza, że połowa osób w danej grupie jest młodsza a połowa starsza od danej mediany wieku. (Źródło)

znacząco wzrosła, i przewiduje się, że tendencja ta się utrzyma.

Wiek, który dzieli populację na dwie równe grupy po względem liczby osób; oznacza, że połowa osób w danej grupie jest młodsza a połowa starsza od danej mediany wieku. (Źródło)

: średnia UE pomiędzy 1960 a 2060 

Starzenie się ludności idzie w parze ze starzeniem się pracowników. Liczba młodych ludzi wchodzących na rynek pracy spada, a wśród pracowników rośnie udział osób starszych (w wieku 55-64 lat).

Struktura wieku populacji aktywnej zawodowo (1960-2060)

Nowe wyzwania związane z bezpieczeństwem i zdrowiem w miejscu pracy

Starzenie się siły roboczej niesie za sobą nowe wyzwania związane z bezpieczeństwem i zdrowiem pracowników, którzy

• będą musieli dłużej pracować, co potencjalnie oznacza, że przez dłuższy czas pozostaną narażeni na zagrożenia występujące w miejscu pracy, które z kolei mogą przyczynić się do powstania wielu problemów zdrowotnych (zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego) 
• Jako osoby pracujące dłużej, będą bardziej narażeni na przewlekłe problemy ze zdrowiem, takie jak: choroby  układu krążenia, nadciśnienie, choroby układu oddechowego i cukrzyca.

Starzejąca się siła robocza a zmieniający się świat pracy

Postęp technologiczny i globalizacja znacząco zmieniły nie tylko sposoby wykonywania pracy, ale i rodzaje zagrożeń występujących w miejscu pracy. Rośnie liczba osób, które wykonują tzw. „pracę siedzącą”. Długotrwałe utrzymywanie pozycji siedzącej i brak aktywności  fizycznej zwiększa ryzyko wystąpienia niektórych problemów ze zdrowiem, np. nowotworów oraz chorób układu  mięśniowo-szkieletowego czy też układu krążenia. Co więcej, w miejscu pracy coraz częściej występują

Zagrożenia psychospołeczne to te elementy organizacji, planowania i  zarządzania procesami pracy w kontekście społecznym i środowiskowym, które mogą wyrządzić pracownikowi zarówno krzywdę psychiczną, jak i fizyczną.  Z zagrożeniami psychospołecznymi wiąże się stres w miejscu pracy, przemoc oraz nękanie w miejscu pracy. (Źródło)

. Zmiany te, wraz ze starzeniem się siły roboczej, stanowią wyzwania związane z bezpieczeństwem, zdrowiem i higieną pracy.

Zarządzanie bezpieczeństwem i zdrowiem w miejscu pracy

Powyższym wyzwaniom można stawić czoła poprzez odpowiednie zarządzanie kwestiami związanymi z bezpieczeństwem i zdrowiem w pracy. Prewencja zagrożeń oraz dostosowanie miejsca pracy do zmieniających się zdolności funkcjonalnych pracowników to przykłady działań, które można podjąć w tym obszarze. Skuteczne zarządzanie kwestiami związanymi z bezpieczeństwem i zdrowiem w miejscu pracy jest możliwe tylko wówczas, gdy uwzględnia ono zagadnienia związane ze starzeniem się siły roboczej.

Zarządzanie  osobami w różnym wieku w jednym miejscu pracy

Pracowników w różnym wieku zatrudnia się dzisiaj na niespotykaną dotąd skalę. Zróżnicowanie siły roboczej oznacza, że w przedsiębiorstwach pracują ludzie o różnych potrzebach, oczekiwaniach i kulturze pracy. W przedsiębiorstwach zachodzi zatem konieczność stawienia czoła rozmaitym wyzwaniom związanym ze starzejącą się siłą roboczą. 

Starzenie się siły roboczej i związane z tym wyzwania, wymagają nowego podejścia do zarządzania wiekiem w miejscu pracy. Organizacje, w których kwestie związane ze starzeniem się siły roboczej nie zyskały jeszcze należnej wagi, kładą na szali swoją produktywność i konkurencyjność. 

Zarządzanie wiekiem to jeden z wymiarów zarządzania zasobami ludzkimi w przedsiębiorstwach. Koncentruje się ono na procesie starzenia się siły roboczej,  a ogólniej, na zarządzaniu tym procesem poprzez politykę publiczną lub zbiorowe układy pracy (źródło).

Najważniejsze zasady zarządzania wiekiem obejmują

• koncentrowanie się na prewencji a nie reaktywnym rozwiązywaniu problemów
• skupienie się na całej długości życia zawodowego wszystkich grup wiekowych, nie tylko starszych pracowników
• holistyczne podejście obejmujące wszystkie wymiary, co sprzyja skutecznemu zarządzaniu wiekiem 

(Źródło)

dotyczy zarządzania zasobami ludzkimi, ze szczególnym uwzględnieniem wymagań starzejącej się siły roboczej. Jest to podejście całościowe, międzypokoleniowe i oparte o cykl życia. Kwestie związane z bezpieczeństwem i zdrowiem w miejscu pracy stanowią integralną część zarządzania wiekiem, są powiązane z innymi aspektami tego procesu (więcej informacji znajduje się w dalszej części tego przewodnika). 

Co powinniśmy wiedzieć o starzeniu się? (Kolejny rozdział)